«Το Βερολίνο πρέπει να προσέχει», το Παρίσι είναι εδώ! Ο François Dagnaud, ο σοσιαλιστής δήμαρχος του 19ου διαμερίσματος, ήταν ενθουσιασμένος καθώς στα τέλη Ιανουαρίου, στην πρώην αίθουσα δερμάτινων ειδών στο La Villette, ένα νέο κλαμπ, κατασκευασμένο εξ ολοκλήρου από ακατέργαστο σκυρόδεμα, μόλις άνοιξε τις πόρτες του: το Mia Mao
Με χώρο 3.000 τ.μ. και χωρητικότητα 2.300 ατόμων, αυτό το mega club ηλεκτρονικής μουσικής έχει στόχο να ανταγωνιστεί τα αντίστοιχα της γερμανικής πρωτεύουσας, με επικεφαλής το θρυλικό Berghain, και να διαδώσει τη φήμη των πάρτι της γαλλικής πρωτεύουσας σε όλη την Ευρώπη.
«Το Παρίσι είναι πολύ γνωστό για τη νυχτερινή του ζωή. Όλο και περισσότεροι τουρίστες έρχονται από το εξωτερικό για να διασκεδάσουν», υπερηφανεύεται ο Frédéric Hocquard, υπεύθυνος για τον τουρισμό και τη νυχτερινή ζωή.
Οι πιο δημοφιλείς νέοι χώροι για πάρτι στο Παρίσι
Μετά την πανδημία, το Βερολίνο και το Λονδίνο, η άλλη πρωτεύουσα του clubbing, αγωνίζονται με φόντο την κρίση των ακινήτων. Με ελάχιστη ή καθόλου οικονομική υποστήριξη από τις δημόσιες αρχές, εμβληματικά νυχτερινά κέντρα ηλεκτρονικής μουσικής εξαφανίζονται – όπως το Watergate και το Renate στο Ανατολικό Βερολίνο, που έχουν ήδη κλείσει ή πρόκειται σύντομα να κλείσουν – ή το Printworks, σε ένα πρώην τυπογραφείο στο Ανατολικό Λονδίνο.
Από την άλλη πλευρά, στο Παρίσι, όπου η σκηνή της νυχτερινής διασκέδασης έχει λάβει κρατική υποστήριξη, τους τελευταίους μήνες έχουν ξεπηδήσει παντού νέοι χώροι για πάρτι: το Mia Mao, για παράδειγμα, αλλά και το Essaim τον περασμένο Οκτώβριο. Υπάρχει επίσης το La Fête, στην Place de Clichy στο όγδοο διαμέρισμα, ένα ντίσκο-ποπ κλαμπ για τους clubbers, και η Pisiboat αφιερωμένη στην trance-style techno, που πρόκειται να ανοίξει στις 6 Μαρτίου.
Η σκηνή της νυχτερινής ζωής, που κάποτε ήταν συγκεντρωμένη στο κεντρικό και δυτικό Παρίσι, με τα πολλά εμπορικά κλαμπ, όπως το Rasputin και το Duplex κοντά στα Ηλύσια Πεδία, συνεχίζει να επεκτείνεται προς τα βορειοανατολικά της πρωτεύουσας και τα εσωτερικά προάστια.
Το Parc de la Villette στο 19ο διαμέρισμα έχει μετατραπεί σε μια τεράστια πίστα χορού, ανάμεσα σε μια πληθώρα μπαρ και κλαμπ: το Cabaret sauvage, το A la folie, το Trabendo, το Kilomètre25 και, λίγο πιο μακριά, το Gore, το Glazart και το FA\WA, ή ακόμη και το Nexus, στο Pantin.
Είναι αυτή η νέα χρυσή εποχή της νυχτερινής ζωής «made in Paris» ή πρόκειται απλώς για μια ψευδαίσθηση, αναρωτιέται η γαλλική εφημερίδα Liberation.
Μετά την Covid, η «επιστροφή της φλόγας»
Είναι δύσκολο να προσδιοριστεί. Οι δημόσιες αρχές διαθέτουν εκπληκτικά λίγα στοιχεία για το θέμα, και αυτά που διαθέτουν αποκλίνουν. Ο αριθμός των νυχτερινών κέντρων εντός των ορίων της πόλης, που είναι ανοικτά μετά τις 2 π.μ. (με την προϋπόθεση ότι διαθέτουν άδεια λειτουργίας νυχτερινών κέντρων ή κέντρων διασκέδασης), έχει αυξηθεί απότομα τα τελευταία περίπου 15 χρόνια.
Σύμφωνα με το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Ile-de-France, στο Παρίσι, ο αριθμός των «καμπαρέ, dinner shows και ντισκοτέκ» – που δεν είναι όλα ανοιχτά μετά τις 2 το πρωί – έχει σχεδόν τετραπλασιαστεί μέσα σε 12 χρόνια, από 44 το 2011 σε 167 το 2023.
Όμως, τα στοιχεία αυτά δεν λαμβάνουν υπόψη τα καταστήματα με άδεια νυχτερινής λειτουργίας, τα οποία έγιναν 300 την 1η Φεβρουαρίου 2025, σύμφωνα με τη Νομαρχία του Παρισιού. Και οι πενιχρές επίσημες στατιστικές παραβλέπουν τα ελεύθερα πάρτι, που επανήλθαν στη μόδα κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης, στις ερημιές και άλλα παράνομα σε καταλήψεις.
Κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης, τα νυχτερινά κέντρα ήταν τα καταστήματα που έκλεισαν περισσότερο στο Παρίσι. Ο Antoine Molkhou, καλλιτεχνικός διευθυντής του Le Rex (800 θέσεις, 2ο διαμέρισμα), κλαμπ αναφοράς για την ηλεκτρονική μουσική στο Παρίσι τα τελευταία 35 χρόνια, εκφράζει τη λύπη του: «Στην αρχή νιώσαμε εγκαταλελειμμένοι, σαν να μας άφησαν έξω από τους πολιτιστικούς θεσμούς, παρόλο που είμαστε μέρος τους».
Στον απόηχο της πανδημίας, οι Παριζιάνοι διψούν για νυχτερινή έξοδο. «Υπήρξαν κάποιες αντιδράσεις. Πολλοί άνθρωποι επέστρεψαν στα πάρτι με πολλή ενέργεια, αποφασιστικότητα και αυτοθυσία. Ήταν μια υπέροχη στιγμή», θυμάται ο Arnaud Idelon, συγγραφέας.
Η πόλη δίνει τον τόνο
Η σημερινή ζωτικότητα της μετα-Covid παρισινής νυχτερινής σκηνής φαίνεται να αποτελεί εξαίρεση στη μεγάλη νυχτερινή έρημο της Γαλλίας. Στην υπόλοιπη χώρα, τα κέντρα διασκέδασης, τα οποία έχουν συρρικνωθεί από 4.000 πριν από σαράντα χρόνια σε 1.400 σήμερα, κλείνουν το ένα μετά το άλλο, συχνά ελλείψει αγοραστή, όπως το τελευταίο Macumba της Γαλλίας, κοντά στη Λιλ. Το κλείσιμό του σηματοδοτεί το τέλος μιας εποχής και, κυρίως, το τέλος ενός μοντέλου.
Στη Μασσαλία, ένα ψήφισμα με τίτλο «Ας σώσουμε τη νυχτερινή ζωή της Μασσαλίας: ας ανοίξουμε νέους χώρους!» προειδοποιεί για την «έλλειψη μεσαίου μεγέθους χώρων», που να είναι «ασφαλείς, χωρίς αποκλεισμούς και προσβάσιμοι για τις μειονοτικές κοινότητές της», οι οποίοι προσφέρουν την λιγότερο ασφαλή εναλλακτική λύση των rave-parties ή των flat parties.
Παρίσι, η γαλλική εξαίρεση
Πώς εξηγείται λοιπόν η εξαίρεση του Παρισιού; Δεν ήταν εύκολο. Το 2009, μια αίτηση από επαγγελματίες της νυχτερινής διασκέδασης της γαλλικής πρωτεύουσας προκάλεσε μεγάλη αναστάτωση, δηλώνοντας ότι η πόλη είναι «νεκρή» σε σύγκριση με τους Ευρωπαίους γείτονές της, το Άμστερνταμ, τη Βαρκελώνη, το Βερολίνο και το Λονδίνο, όπου οι clubbers ταξιδεύουν οικονομικά τα Σαββατοκύριακα χάρη στις αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους. Ο λόγος: οι αυξανόμενες εντάσεις με τους κατοίκους της περιοχής εξαιτίας της ηχορύπανσης και η κατασταλτική στάση της Αστυνομίας.
Αυτή η απαίτηση για αναγνώριση, η οποία πάνω απ’ όλα έδειχνε ότι η σκηνή των πάρτι συσπειρωνόταν, οδήγησε στο… «Ενωμένες Πολιτείες της νύχταςt» τον επόμενο χρόνο και στη δημιουργία, το 2014, ενός «Συμβουλίου Νύχτας», το οποίο συνεδριάζει μία ή δύο φορές το χρόνο με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.
Ο σοσιαλιστικός δήμος επέλεξε τη διαμεσολάβηση, με επαφές σε κάθε δημαρχείο του διαμερίσματος τόσο με τους κατοίκους όσο και με τη νομαρχία, και κατανόησε τη σημασία της προώθησης της νυχτερινής ζωής για τα δυνητικά τουριστικά και οικονομικά οφέλη της. Ως εκ τούτου, ο δήμος διαθέτει συγκεκριμένο προϋπολογισμό, ο οποίος ποικίλλει από έτος σε έτος. Το 2018 ήταν 600.000 ευρώ και φέτος 300.000 ευρώ.
Το παλιρροϊκό κύμα του… μπετόν
Ενώ οι τρομοκρατικές επιθέσεις του 2015 στο Παρίσι και η πανδημία προκάλεσαν φόβους για ύφεση, μέσα σε μια δεκαετία συνέβη το απροσδόκητο: εκατό χρόνια μετά τη Roaring Twenties, το Παρίσι έγινε και πάλι ευρωπαϊκή πρωτεύουσα των πάρτι.
Εμπνευσμένες από τη σκηνή του Βερολίνου, οι κολεκτίβες έχουν ανθίσει, λιγότερο δομημένες και λιγότερο περιορισμένες από τα κλαμπ. «Εισήγαγαν άλλους τρόπους διασκέδασης, με άλλους χώρους, άλλη μουσική και άλλους χρόνους», λέει ο Valery B, που τώρα εργάζεται στο Mia Mao και στο Le Glazart (19ο διαμέρισμα).
Μεταξύ των οργανωτικών συλλογικοτήτων, υπάρχουν και αυτές που έχουν εξαφανιστεί: οι Berlinons Paris με το εύστοχο όνομα Berlinons Paris, Alter Paname, Otto 10, Possession… μεταξύ άλλων. Και υπάρχουν και αυτές που αναστατώνουν την τρέχουσα νυχτερινή σκηνή: Microclimat, Pardonnez-nous, Aïe, Futile, les Sœurs malsaines. Είτε σε αποθήκες, είτε σε ερημιές, είτε σε πάρκα ή αίθουσες φεστιβάλ, αυτές οι συλλογικότητες επανεπενδύουν σε χώρους στα περίχωρα του Παρισιού ή στα επροάστια, ιδίως στο Seine-Saint-Denis.
Οι επισκέπτες των πάρτι, που προηγουμένως είχαν συνηθίσει τα καθαρά, θεσμικά κλαμπ στο κέντρο της πόλης, ανακάλυψαν κάτι διαφορετικό: μεγάλους χώρους, βραδιές με οργανωμένα εργαστήρια και, για κάποιους, ακόμη και εκδηλώσεις τύπου… πανηγυριού.
Κάτι άλλο, όμως, έχει αλλάξει το πρόσωπο της νυχτερινής ζωής στο Παρίσι: το «παλιρροϊκό κύμα» του κλαμπ Concrete (μπετόν) Ανοιχτή από το 2012 έως το 2019, στο Quai de la Rapée (12ο διαμέρισμα), αυτή η αποθήκη πάνω στο νερό ήταν το πρώτο νυχτερινό κέντρο που πήρε άδεια για να ανοίξει για 24 ώρες συνεχόμενα.
Δεν υπάρχει χώρος αφιερωμένος στη ραπ στο Παρίσι
Η κίνηση αυτή πήγε χέρι-χέρι με τον εκδημοκρατισμό της ηλεκτρονικής μουσικής, παρά την έλλειψη «κουλτούρας των κλαμπ».
«Το κοινό έχει γίνει δύσκολο. Οι διοργανωτές, οι ομάδες, οι DJs, όλοι το αντιλαμβάνονται αυτό. Γι’ αυτό και κάνουν πολλή εκπαίδευση. Υπενθυμίζουν στον κόσμο τα βασικά, την κοινή λογική: μην φωνάζεις στην ουρά, μην σπρώχνεσαι όταν διασχίζεις την πίστα, μην στέκεσαι ακίνητος όταν είσαι στην πρώτη σειρά… Δεν είναι πολύ σοβαρό, αλλά αυτή η έλλειψη κουλτούρας μπορεί να βλάψει τη νύχτα», θρηνεί ο Brice Coudert, πρώην καλλιτεχνικός διευθυντής του Concrete και συνιδρυτής του Essaim.
Οι σκηνές ραπ, χιπ-χοπ, afrobeats και amapiano δεν μπορούν να ξεπεραστούν. «Έχω μετρήσει περίπου εκατό πληρώματα που διοργανώνουν τακτικά πάρτι στο Παρίσι», παρατηρεί ο Nadim Makhlouf, συνιδρυτής του πρακτορείου Casabey, το οποίο ειδικεύεται σε εορταστικές εκδηλώσεις.
Ο διοργανωτής της βραδιάς Classics Only, «ραπ και γλυκιά R&B από τη δεκαετία του 2000», που διοργανώνεται στο Bellevilloise από το 2015, εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι «δεν υπάρχει ακόμη κανένας χώρος αφιερωμένος στη ραπ, την πιο δημοφιλή μουσική στη Γαλλία».
Η επανάσταση #MeToo περνά και από εδώ
Οι κανόνες του παιχνιδιού έχουν επίσης αλλάξει με την πάροδο του χρόνου. Το Facebook και στη συνέχεια το Instagram έγιναν πανίσχυρα για τον εντοπισμό πάρτι και η εφαρμογή Shotgun για την αγορά εισιτηρίων. «Το σημερινό κοινό είναι απαιτητικό, θέλει τα πάντα, αμέσως. Και με τα κοινωνικά δίκτυα, μπορείς να πέσεις μέσα σε δύο δευτερόλεπτα», λέει ο Valery B. Οι ανησυχίες δεν είναι πλέον οι ίδιες, ή τουλάχιστον είναι πιο σαφείς.
Η «μείωση της βλάβης», όπως την αποκαλούν οι επαγγελματίες, δεν είναι πλέον αποκλειστικό προνόμιο των εναλλακτικών κύκλων. Σε πολλά κλαμπ θα βρείτε ωτοασπίδες και μερικές φορές προφυλακτικά. Και εξοπλισμό για τον περιορισμό του κινδύνου μόλυνσης κατά τη λήψη ουσιών από τη μύτη: μικρά κομμάτια χαρτιού, πιπέτες με φυσιολογικό ορό για να ξεπλύνετε τη μύτη.
Οι εκστασιασμένοι άνθρωποι στην πίστα, με ένα μπουκάλι νερό στο χέρι (το MDMA και η έκσταση προκαλούν σοβαρή αφυδάτωση), οι ονειροπόλοι με την κεταμίνη, οι φιλικοί καπνισμένοι άνθρωποι ή αυτοί που παίρνουν 3-MMC, όλοι μαρτυρούν αυτό: η παρουσία των ναρκωτικών τη νύχτα παραμένει σταθερή.
Ναρκωτικά με… μέτρο
Τα κλαμπ είναι πραγματικές πράξεις ισορροπίας. «Δεν πρέπει να παίρνεις ναρκωτικά, αλλά αν παίρνεις, μην το κάνεις στην πίστα. Και προσέξτε τον εαυτό σας, ο ένας τον άλλον, και να είστε ενυδατωμένοι», προειδοποιεί ένας φυσιοθεραπευτής στην είσοδο ενός electro club. Η λήψη ναρκωτικών στην πίστα τιμωρείται με αποβολή, αλλά η λήψη στις τουαλέτες είναι ανεκτή σε ορισμένα μαγαζιά. Άλλες έχουν αυστηρότερη πολιτική: μία τουαλέτα, ένα άτομο.
«Δεν υπάρχει λιγότερη κατανάλωση, με πολύ έντονη αύξηση της χρήσης κοκαΐνης, αλλά ούτε και αύξηση των υπερβολικών δόσεων στα κλαμπ. Αυτό σημαίνει ότι το κομμάτι της πρόληψης του RDR λειτουργεί», λέει καθησυχαστικά ο Frédéric Hocquard από το Δημοτικό Συμβούλιο του Παρισιού, επισημαίνοντας ότι το 2017 δύο άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους την ίδια νύχτα σε ένα κλαμπ.
Μέσα σε δεκαπέντε χρόνια, η επανάσταση #MeToo πέρασε και από εδώ. Με τη δράση ενώσεων όπως η Consentis, που δημιουργήθηκε το 2018, ο αγώνας κατά της σεξιστικής και σεξουαλικής βίας απλώνεται σε αφίσες στην είσοδο των κλαμπ, στους τοίχους των τουαλετών.
Είναι λοιπόν η νυχτερινή ζωή στο Παρίσι ευτυχισμένη; Παρά την πολυκοσμία, η οικονομία δυσκολεύεται, με το υψηλό κόστος ζωής να πιέζει τις τσέπες των νυχτοπερπατητών. Ιδιαίτερα όταν ένα εισιτήριο κοστίζει συνήθως από 10 έως και 40 ευρώ το Σαββατοκύριακο, στα οποία πρέπει να προστεθούν η γκαρνταρόμπα, τα ποτά και η μεταφορά. «Τον τελευταίο χρόνο, έχουμε δει πτώση στις πωλήσεις των μπαρ, της τάξης του 10-20% στο Badaboum για παράδειγμα. Και το μπαρ αντιπροσωπεύει το 30-50% του τζίρου ενός κλαμπ», σημειώνει ο Aurélien Antonini της Culture Nuit.
Η Techno εξακολουθεί να θεωρείται δυνητικός ταραξίας
Οι Αρχές στο Παρίσι εξακολουθούν να θεωρούν τη νυχτερινή ζωή, ιδίως την techno, ως δυνητική ενόχληση. Τα τελευταία δύο χρόνια, ο αριθμός των διοικητικών «λουκέτων» – 485 το 2024 – αυξήθηκε και πάλι, λόγω «νυχτερινών διαταραχών», έλλειψης άδειας ή «ανοίγματος μετά τις 2 π.μ.».
Και παρόλο που σχεδόν οι μισές από αυτές τις περιπτώσεις αφορούν νυχτερινά κέντρα, εξακολουθούν να τρομοκρατούν τους διοργανωτές πάρτι. «Τριάντα χρόνια μετά, ακόμη και αν είμαστε επιτυχημένοι, εξακολουθεί να είναι ζεστό-κρύο, ζεστό-κρύο με τις Αρχές», λέει ένας DJ. Το Παρίσι έχει ανακαλύψει ξανά την αίσθηση της γιορτής, όμως, όλα αυτά είναι ακόμη πολύ εύθραυστα.
Πηγή: www.in.gr